Mjaoryggen

Mjaoryggen= eit ord som kan brukast t alt. Eit ord kun brukt av ein lokal vennegjeng i Aordal. Ordet "mjaoryggen" e og brukt i ein lokal sang, samt blitt brukt som nabn på ein robåt i Børtnes.

Mostra

Mostra= å klaga/syta

Juna

Juna=å ha sex Her kan og ordet PAISA nyttast

Lurvehøna og Tjukkalurven

Lurvehøna og Tjukkalurven=bruk av ordet LURVEN, men her om dei ulike kjønni.

Kånjakk & Vokka

Kånjakk & Vokka= Cognac og Vodka

Føttle

Føttle=luddar/innesko/tjukke labba

Hubelja

Hubelja=grina/hylsrika

Baura

Baura=syta/furtn

Bøkksa

Bøkksa=hoppa

Kvertan

Kvertan=tømma. Eks:..ska me kverta ei flaska..? Knertan med N og brukt.

DEI HA DÅTTE MYKJE !

Ein lesar her på Blåggen har registrert at det e utruleg mange uttrykk for dårleg føre og det Å DETTA ! Han ha difor ein konklusjon:.. me veit fint lite om desse forfedredn våre men ein ting e sikkert: DEI HA DÅTTE MYKJE !

Finn deg ei fjål før føy

Finn deg ei fjål før føy=SETT DEG !

Han gjekk se nasagruves

Han gjekk se nasagruves=strøvla=detta

Strøvla

Å strøvla=å detta

Meir om ordet spøt

Meir om ordet spøt=ha og vore brukt om rulletobakk. Å spøta seg ein røyk/elde å baddla se ein gust.

Han, råtastøyten!

Han, råtastøyten!=om ein særs lat mann.

Å koddla se

Å koddla se=å legga seg

Ein rupesekk

Ein rupesekk=ryggsekk

Ein raiggnhatt

Ein raiggnhatt=paraply

Livsykja

Livsykja=diaré og eller oppkast

Krank

Krank=sjuk

Aoverdårle

Aoverdårle=særs dårlege greie

Bridleprest

Bridleprest=nedlatande om ein so bruka bridle

Trekka stutt

Trekka stutt=ei kort og ei lang fyrstikk for å avgjera noko

Augnebrunedn

Augnebrunedn=haorvekstn øve augedn so ser ut so ein bart

Tattadn

Tattadn=kassaapparatet t damedn

Å vomba se

Å vomba se=drikka, og då særs mykje! Vombi=magen

Lukst

Lukst=brukt i forbindelse med å be nokon reisa langt vekk..eks: du kan dra lukst t helvete.

Jakedl

Jakedl=jeksel

Taoa

Taoa=når isen e vekke frao vegadn og d e bar asfalt.

Attpaoklatt

Attpaoklatt=ny bror/syste so vert fødd leinge itte hine

Braona

Braona=smelta, for eksempel braona smår

Treneve

Treneve=Ein som ikkje duge te praktisk arbeid, som snikring..

Kjåddn

Kjåddn=Eit lite vatn

Smaolaoten

Smaolaoten=Beskjeden, ein so ikkje gjere so mykje ao seg

Ei lang ei

Ei lang ei=Pilsflaska, type stor

Murarpils

Murarpils=Leskedrikk for tyste murarar. Heilt naudsynt for å få murane beine og for å oppretthalda innsatsen.

Kupa

Kupa=Pott, for eksempel i kortspel. Ei stor kupa.

Turrskodd

Turrskodd=Betyr å koma seg over bekk/elv/vatn og liknande utan å verta blaut

Turr bak øyredn

Turr bak øyredn=Brukt i samanhangen, Han ekje turr bak øyredn= uerfaren

Oterbris

Oterbris=Litt vind, perfekt for oterfiske. Går frå blekkstilt te det bles kvitt.

Histen og pisten

Histen og pisten=her og der

Lang rygg med hål i

Lang rygg med hål i=Ein som ikkje ha røv

Tømma ryggen

Tømma ryggen=Drita

Sila vatne tao pottetedn

Sila vatne tao pottetedn=Pissa

Pissespråtta

Pissespråtta=Hålet i undebroki elde stilongsen som båddl skal ut jåno når guta ska pissa.

Åskefis

Åskefis=Attpåklatt

Å gao i halveina

Å gao i halveina=Å gå på skrå i/over ein bakke. Typisk nytta på fjellet. Her va re ilt å gao, maotte gao i halveina heile vegen.

Bomba

Bomba=Spesialrett som ein kjøfte på kiosken, kosta 1 krona og 50 øre. Pølsebrød med løk, ketsjupp og sennepp.

Tepa'kje nepå

Tepa'kje nepå=Tok ikkje nedi, ofta brukt om ein person som e litt høgt på strå, eller stolt øve eit elde anna

Plistreebne

Plistreebne=Ein person med lange tynne føte, eller generelt tynn person.

Trebjåddn

Trebjåddn=Ekorn

Spela heimatte

Spela heimatte=Brukt på Tennegranden, spela opp mot gamle folkets hus, mot Stova. Reint fotballuttrykk. Viktig å spela heimatte i 2. Omgang!

Blaofråsen

Blaofråsen=dao e ru kald og frys noko so inn i heite helvete!

Sifåa

Sifåa=Siræva, eller "saggebroktendensa" i dagens daglegtale.Sifåa betyr og sjålsakt treg

Kverrsviddli

Kverrsviddli=ei alvorleg hostekula

Kvetedl

Kvetedl=teppe

Styggetrodle

Styggetrodle=ein person som e litt fantete.

Hampanakke

Hampanakke=ein "luring" so gjere noko lite lurt elde løge.

Ragg

Ragg=Olabil/kassebil. Vart mykje brukt av 75-78 generasjon Dalingar når dei skulle bygga kassebil. Eks: Ut å ragga ra? Ska me bygga ragg/raggis?

Ei blesa

Ei blesa= dårleg passning/dårleg baddl! I gamle daga va det ein lærbaddl, skikkeleg vasstrekt og med litt fø lite luft.

Etlat ein måle

Etlat ein måle=legg att ein bete/løyva. Eks: Etlat ein måle t meg å (legg att ein bete t meg og...)

Fåahåle

Fåahåle=anus!

Bringespelet

Bringespelet=brystkassa

Mjådni

Mjådni=hofta

Måddebrok

Måddebrok=Om ein person som masar, masebrok.

Fåaskåri

Fåaskåri=rompesprekken

Snårvott

Snårvott=idiot/tosk/blai. Brukt om ein person som du ikkje gidda ta alvorleg.

Buddledreta

Buddledreta=diaré. Eit anna slagkraftig ord med samme betydning; Renneræv

Kjølpa

Kjølpa: stor arbeidsøkt

Du din fråstbåge

Fråstbåge: ein so ikkje tåle kulde/ein so frys. Slit ofta med nagglespretta=frost i fingertuppadn

Ilt i åkksli

Ilt i åkksli=smerter i skulder

Rangauga

Rangauga=vrien type/vanskeleg.

Lykkjedl

Lykkjedl=nøkkel. Lukklahånki=nøkkelknippe. Fleire lukkla

Graomaosn

Graomaosn=brukt om ein som e grao i haore.

Fåra

Fåra=furutre

Enderøysa

Enderøysa= å snu ein ting andre vegen.

Miga

Miga=tissa/slao lens.De e å mange so seie dei ska ut å slao ein båge. Megnødig=tissetraingt

Fingerbjør

Fingerbjør=Ei fingerbjør e ein liten "kopp" so sydamedn brukte te å setta pao aine fingertuppen, førå ikkje fao illt i fingen, naor dai skulde yta naoli igjøno stoffet.

E og brukt som "ein liten skvett".So naor uttrykket e brukt om ain liten skvett, so e det so mykje so e plass te oppi ain slek liten fingerbeskyttelse so sydamedn brukte.

Stuv

Stuv=idiot/gap

Tølehåve

Tølehåve=tosk/idiot. Brukt om folk som har gjort noko dumt.

Raddla

Raddla/raddl=prata tull. Ein person som patar masse tull vert og kalla raddlebrok.

Kjessa

KJessa=eit vrak av ein bil/sykkel

Kest

Kest=kor hen eller ke hen

Pøk

Pøk=påse med øl

Pigga

Pigga=stikke/reise av garde. Eks:...Pigga ra kara?.

Køs & Dall

Køs/dall=morro/gøy/kjekt. To kongeord!

Paisa

Paisa/paisa på/paiste= Gje gass/køyra på.

Haise

Haise=svært/store sake. Eks: ...det va no so haise d kar.

Snek

Snek=lukt. Mest brukt i samnheng med vond (iddl) lukt. Eks: Fan fø ein snek da/kjenneru sneken. Eit anna ord med samme betydning: Aim/aimen

Fli

Fli=send meg/gje meg. Eks: Fli meg ein båresk (gje meg ein tallerk)

Diddl

Diddl=styr/pes. Eks: ..nei det bli so mykje diddl.Og brukt om noko lite/ubetydeleg

Råtastamp

Råtastamp= om ein person som e giddalaus/lat Kan og nytta ordet Råtabrya

Gnetabog

Gnetabog=ein so bruka minimalt med paing/gnetn/spara. Kan og sei det e om ein person so ikkje "mige" vaott

Dretfadle

Dretfadle= Kort i dretfadle vil sei å vera kort i føtene eller vera liten i vekst.

Råtaføre

Råtaføre= e rett og slett råten/blaut/laus snø der du trakka jøno. Typisk påskeføre ette ein snøfattig vinter.

Haru gullhaor i røvi ra?

Haru gullhaor i røvi ra?= Brukt om folk som har flaks

Inkorleisi

Inkorleisi= på eit vis. Eks: Det går no inkorleisi-det går no på eit vis..

Ei god blåyta

Ei god blåyta=å ta seg ein skikkeleg fest. Rotblåyta vert og brukt.

Smaokjøe

Smaokjøe=småfisk E og brukt om smaoflaske med pils. Mårkakjøe e og mykje brukt, ei mårk e 250 gram. Ei mårkakjøa e dao sjålsagt 250 gram ja ... 3 merke, dao snakka me fisk. Kan og brukast om smaojente.

Fåakjakadn

Fåakjakadn=rompeballane(rompebaddladn)

Grodretn

Grodretn=so dretn at det ha grodd fast

Hednarov

Hednarov/hedneroven= Me "yngre" ha brukt ordet på folk med ein ekstrem haorvekst/uflidd haorsveis...Historie frao lesar:Hugsar godt ein onkel tao meg so var plaga med att Geithusadn va på epleslang i hagen sin og dei travadn hadde langt haor adle. Kjem desse hednerovane inn att i hagen og eg ser dei so ska rei jaggu fao pao øyrekavringadn sine var eit fast utrykk

Dretstøvel & dretlake

Dretstøvel=dretlake= Dritsekk/idiot. Oftast brukt når ein skal seie noko nedvergande om ein person. Eks: Du din forbannare dretstøvel!

Dra no pao vaiggen

Dra no pao vaiggen= ein eldre variant av "dra t helvete".

Jøydd

Jøydd=å ha masse av noko. Eks: Peder hass Hermann var jøydd i paing....Utrykkjet kjem frå ordet gjord/laget.Og brukt om personar, spesielt ungar, som va feite. Han va godt jøydd, f.eks.

Tråtn

Tråtn= hevelse. Eks: Eg e so tråtn under augedn (dvs å ha påsa under augedn).

Steindølp

Steindølp= ein person som kastar stein vert frå gamalt av kalla ein steindølp.

Søg

Søg= bråk/støy. Kan erstattast med iloga, samme betydning.

Kviteråv

Kviteråv=ein person som e toskete/dum. Eks: Han e jo reine kviteråven!

Iloga

Iloga=bråk/støy.

Skapeluna

Skapeluna=ein person som gjere seg t.

Suvl

Suvl=når ein kun et det beste på middagstallerken (maula). Potet og grønsaker blir sløyfa men maular i seg biffen/steik/pølse.Eks: Haru sett ein slek suvl da!

Bårrn

Bårrn=overlegen. Eks: Måkje du vera so bårrn da kar.

Rainjast

Rainjast=å vera kranglete

Brokalommedn

Brokalommedn=bukselomme. Må uttalast med djup kraft, kling best.

Det bere lukst aover

Det bere lukst aover= når begeret e naodd/noko som gaor aover addle støvvleskaft/no får det vera nok!

Lurven

Lurven/Lurvete=Ustelt. Eks: Lurvete på haore=ustelt på håret

Bisken

Bisken=frokost (frukåst)

Lauga

Lauga= bada

Bresa seg

Bresa seg= overlegen. Eks: Sjao ko han bresa seg badn! eller : Ke ru brese re ette?

Fjålabete

Ein personleg favoritt! Fjålabete=plankebit/avkapp. Eks: Hakje ein fjålabete liggandes veit hæ?

Tesedn/tedn

Tese/tesedn=velbrukte gamle sko. Tedn=referera t kroppsdeler inni skodn.

Skreddl

Skreddl=skjer/rift/flenga. Eks: Haru ein vase med skjer eller liten sprekk...da haru skreddl i na ( i na= i den). Skreddl kan og bety "smeddl" (eit smell/brak).

Nabn

VettleHaovard – SigridOla – SigridOlaHaovard – SigridOlaKarl – PerOlina – Johanna på Bomben – Peder hass Hermann – Petra på Hotellet – Marthe i gardn.

Attebåtti

Attebåtti=attbunden – knytt saman. Takk besta i Børtnes:> På Tangen=attbåttn

Tridla

Tridla= kan brukast i fleire samanhengar - Tridla vogni/din tur å tridla(terningar da ein spela jatzy, eller JETTSI so bestefar min sa). Og brukt om folk som døyr. Eks: Han ha tridla.

Ho va gamadl so adle hauga

om du e byrja dra pao aori, so eru ikkje berre gamadl...men du e gamadl so adle hauga!...og dei ha lege der leinge!

Einsemedle

Einsemedle=åleina. Eks: Ho sit no der einsemedle..

Haolt

Om d e hålka ute..dao ere haolt. Meir om hålka lenger ne-i på bloggen.

Kamferdroffs

Droffs=drops. Aordølingen på Narvesen i Oslo, " Ha-rika ein påse me sleke kamferdroffs,hæ? ".

Kaftein

Kaftein=kaptein. Som nemnt leinger ne-i her på denna bloggen, so har "dei som bygde bygdi" ein eigen vri på ord/namn (nabbn).

Daoma

Daoma=kødda/tulla. Dei gamle sin versjon av "å kødda med nokon".

Koddla på sykkel

Koddla=køyrt i venda/velta. Detta ordet trur eg har røtedn frå Lærdal, eg plukka det opp av bestefar min som var Lærdølianar.

Å ha seg i venda

Å ha seg i venda= å detta i bakken/ramla over ende.

Tåddna

Tåddna= å bli turr. Eks: Du kan bruka bidnetvåga te å tåddna ein flå båresk

Steikjels

Steikjels= Tjukk feit kvit saus, servert saman med steikt salta feitt flesk. Feitt frå det steikte feite flesket skal blandast saman med den kvite feite sausn. Ikkje magert!!!

Maskinakake

Maskinakake=vafler

Soddl

Enkel matrett/frokostblanding frå krigen. Beståande av knefta flatbrød og mjålk (jeddna surmjålk)..servert i ein flå båresk (djup tallerk).

Måle

Måle=bete/bit. Eks: Åstemåle=åstebete. Åstemåle kan og nyttast i samanheng med diskusjonar/utskjelling, eks: Du din forbannare åstemåle!

Spiddl

Spiddl=ein dråpe/liten mengde. Eks: Mykje brukt "av dei som bygde bygdi", når dei e på kaffibesøk og blir spurt om dei vil ha mjålk i kaffien. Svaret e stort sett nei..eller - Ja takk, ikkje mykje, berre ein spiddl.

Kanken

Kanken=fin/flott/stram. Eks: Kanken kar (stram kar):>

Kjibben

Kjibben /lika kjibben=fin/lika fin. F.eks: viss ein har hatt litt ilt og e blitt frisk att, så e ein lika kjibben.

Blesn

Blesn=oppblåst. Mest brukt ved oppblåst mage. Eks: Eg e so blesn i magen

Arvid I Osadn

Ein kjentmann og kultfigur i Aordal. Arvid Øren e kjent for sitt engasjement innan teater og frivilligesentralen. Når sant skal seiast so brukte Arvid to veker på å vøla (pussa) ein dørstokk i Ungdomshuset! Arvid fekk det velklingande namnet etter å ha vokse opp ved elvaosn. Osadn ligg ved halvøyi, i område rundt der nye vannrenseanlegget er bygd. Derfor Arvid I Osadn

Grøtele

Grøtele= gale/trist/forferdeleg. Eks: Nei det var no so grøtele d kara!

Agaslaust

Agaslaust=voldsomt. Eks: Nei so agaslaust da badn.

Boddl

Boddl=den mannlege formeiringskjeppen. Tidlegare har me nemnt boddlehonk, som da e rognposen under formeiringskjeppen. Mykje brukt i denne samanhengen: ´Bannare boddl! (´bannare, ein forkortelse av Forbannare).

Patentsmørbrød

Patentsmørbrød = brødskive (skjeva) med karbonade og speilaigg oppå. Kosta i si tid 1,75 på Centrum Kafe(karbis).

Badn

Nei haru sett da badn. Badn=born. Vert brukt i ein litt nedlatande kommentar viss du ha gjort noko toske.

Hiva, hyva, heve eller hyft

Hiva=kasta. Eks: Du kan berre hiva heile dritn! Eg ha heve alt i båsn.....ha hyftan sa e badn

Kjåt-Smår-Aigg-Mjålk-Åst

5 om dagen..om ein ska halda seg friks t ein e aotteti

Sveddlkula

Sveddlkula=iskul/issvuddl. Ei sveddlkula førekjem ofta når det e hålke. Er du ein av "dei som bygde bygdi", er det tryggast å sko seg med bråddar på ein dag det e hålke.

Hålke

Hålke=glatt. Ere hålkeføre, da er det med andre ord "glatt ette vegadn".

Bidnetvåga

Me har tidlegare nemnt bidne,tvåga og fiddla. Eit klassisk meisterverk frå "dei som bygde bygdi". Bidnetvåga=oppvaskklut

Spøt

Strikking er pop i Aordal og skal ein strikka,..ja da treng ein spøtet sitt. Spøt= eit påbyrja strikkeprosjekt inkludert gadn (garn)/strikkepinnar.

Spint

Eks: Eg sprang opp på Fugleaosn spint aot leina. Spint=heilt

Berrhovda

Berrhovda e eit velsmakande ord frå "dei som bygde bygdi". Berrhovda= å gå utan hodeplagg. Å gå utan HUA (lue) er det same som å gå berrhovda.

Bui

Bui=butikken. Eks: Haru vore på bui?

Boddlehonk

Boddlehonk=pungen til mannfolki. Eit anna ord som og e mykje brukt, EISTEDN. Eks: Han sparka meg midt i boddlehonki/eistedn.

Bestbroki

Bestbroki= den finaste buksa. Eks: I jaftes tok eg på meg bestbroki. Når "dei som bygde bygdi" skal stasa seg opp tek dei jeddna (jeddna=kanskje) på seg bestbroki.

Bidne - bidni

Bidne= eit felles ord for det du et på, som tallerknar. Ambå=bestikk

Haru drete pao re?

Haru drete pao re?= har du gjort i broki?(broki=bukse)=har du bæsja på deg?.

Hi, hin og hitt

Forklarande ord som vert brukt i Aordal/Nordfjord og på Sunnmøre. Eks: På hi sida av fjellet (på andre sida av fjellet). Hent hin bilen (hent den andre bilen). Eg vil spela på hitt laget (eg vil spela på det andre laget). Hi/hin/hitt= andre

Føy

Eit ord som blir brukt til dagen av nesten alle aordøler. Føy=bakende/rompe/(rævi).

Knehasadn

Knehasadn=bak kneet

Sokkeseg

Sokkeseg= når sokkane e litt slappe i strikken og sig ned mot åkkla. (åkkla=ankelen)

Jaftes - Jerkveld

Nok eit spanande klassisk uttrykk. Brukt mest av dei som "bygde bygdi". Jaftes og jerkveld kjem frå samme rot og tyder: i gårkveld. I jaor=i går

Hent fiddla, eg buddla på broki

Klassisk uttrykk i Aordal. Ofta nemnt i godt lag der aordølingen skal lere østlendingen aordalsdialekt. Fiddla = fille/klut Buddla = søle/sølte Brok/broki = bukse. BUDDLA er og brukt i SNÅREBUDDL, men med ein anna vri. Eit anna ord for fiddla som og er mykje brukt, tvåga.

Bringesve

Bringesve=sure oppstøyt/brennesot. Eit anna ord som kan nemnast e Bringeværk=sut/dårleg samvit.

Gap og dretnakke

Ofta brukt i samanheng med uenigheit/diskusjonar. Du din GAP (tosk)! ´bannare DRETNAKKE. Dret=drit.

Råtn

Råtn i vombi..(dårleg i magen). Ofta brukt etter inntak av store mengdar gassframkallande måltid,..som feks gravlaks (råtn fisk).Kan og brukast om personar som er late, eks: Han va tuppande råtn

Du din snårbuddl!

I Oslo seier dei snørr,..i Aordal ere SNÅR. Oslo brukar snørrvott,...Aordal brukar SNÅRBUDDL...betyr det samme, men kling betre her i Aordal.

Andres e friks og fin

Dei fleste gamle i Aordal hadde eigne gramatiske system når dei studerte på gamleskulen. Namn som Anders og Olav vert vridd t ANDRES og OLAF. Ordet FRISK (som: friskt ute i dag), vert vridd til FRIKS (frikst ute i dag). Du kan ta reksten om du vil..( du kan ta resten...)..Ny!! Raspolje=rapsolje.

Erling I Muren

Erling I Muren (budde ikkje inni ein mur!), ein fin fyr som jobba på gamle båsbilen. Han voks opp framme i muradn. Innlegg frå lesar: Du mao fao me at han Erling i muren va mykje brukt pao bassara naor det vart før mykje spetakkel i salen. Det vart ofta mykje ivrige kjeringa unde aoresalet og dao va re ofta at dei måtte fao opp han Erling te å lesa opp. Nai no høyre ikkje me noke bak i salen.... fao opp han Erling! Det va skaple røyst på den karen!

Skaru ha midtraik?

...sa frisøren ( Helgestad) t han Erling - i - muren. Midtreik= midtskill.

Martin Under Uri

Uri= ei ur....ein plass der som ingen kunne tru at nokon kunne bu...Han Martin budde under ei ur..Martin Under Uri.

Tøje i Kleivi

Tøje i Kleivi, ein fin fyr som sikkert vokks opp i Kleivi...ein plass i Aordal.

Å slao seg i tunnvangen

Haru slegest? (slaost) Ja eg slo meg i tunnvangen. Tunnvangen = Tinningen (øve augnebrynedn og litt te sies)

77 - 78 - 79 - AotteTi....

Klassisk måte for den eldre garden å telje på. Sett vekk frå Saukjan (17), Akjan (18) og Nikjan (19) er AotteTi (80) det talet som KUN vert brukt av "dei som bygde bygdi". Saukjan, akjan og nikjan blir og brukt av yngre som vil ha "respect". Men AOTTETI e ein vinnar!!!